اساسنامه صندوق قرض الحسنه

بسمه تعالی

عبادات بر دو گونه است: غیر مالی و مالی. عبادات غیر مالی مانند: نماز، روزه و... عبادات مالی مانند: خمس، زکات، قرض الحسنه و... در عبادات مالی باید دست در جیب کرد و از علاقه به مال و پول برید، زیرا گذشتن از مال و ثروت مشکل و دشوار است.
قرض الحسنه علاوه بر اینکه یک مسأله اجتماعی است. یک مسأله اخلاقی نیز است. زیرا اوّلاً روح محبّت و تعاون که یک صفت ممتاز اخلاقی است موجب رواج قرض الحسنه در جامعه می شود، و ثانیاً این کار نیک، روح برادری و عطوفت را زنده می سازد و موجب سلامت جامعه از ربا و پیامدهای شوم و ویرانگر آن می شود. از این رو در روایات اسلامی به یکی از حقوق مؤمنان نسبت به همدیگر یاد شده است، از جمله امام باقر ـ علیه السلام ـ در ضمن شمارش حقوق مؤمن نسبت به مؤمن، فرمود:

« و یفرّج عنه کربته و یقضی دینه»

از حقوق مؤمن بر مؤمن این است که اندوه او را برطرف سازد، و قرضش را ادا کند.



کلمه قرض الحسنة از دو قسمت ترکیب شده است:
1) قرض: به معنای بریدن و قطع کردن است و مالی را که به دیگری داده میشود به شرط بازگرداندن (عین یا بدل آن) قرض میخوانند؛ گویا قرض دهنده، آن مال را از بقیّه احوالش بریده است
2) الحسنه: در قرآن کریم، واژه «حسن» صفت قرض الحسنه قرار گرفته است؛ حسن یعنی زیبا و نیکو و قرض نیکو آن است که از مال حلال باشد و آن را با منّت گذاردن و اذیّت، ضایع نکند
قرض الحسنه اصطلاحاً بین مردم به وام گرفتن معروف است و برای آن کارمزد نباید پرداخت کنند و آن را از مصادیق دینی میدانند. در اصطلاح فقها، قرض آن است که مالی به دیگری تملیک شود به طوریکه او نیز ضامن بازپرداخت عین یا مثل یا قیمت آن چیز گردد
قرض الحسنه در فرهنگ و اصطلاح قرآنی، معنایی جامع دارد که شامل قرض الحسنة فقهی نیز میشود. زیرا از منظر قرآن کریم هر کار خیری که انسان برای خدا انجام دهد، قرض الحسنه برای اوست؛ خواه عبادت اصطلاحی باشد مانند نماز و روزه یا انفاق مالی یا کارهای خدماتی و عام المنفعه باشد: مانند مسجد و مدرسه سازی، یا جبهه رفتن و جهاد در راه خدا
در قرآن، سیزده بار با واژه های گوناگون، سخن از قرض به میان آمده و با آن تأکید شده است. در هر جا که کلمه «قرض» آمده به دنبال آن کلمه «حَسناً» نیز آمده است
از این رو در اسلام به وام بی بهره «قرض الحسنه» می گویند.
این ترکیب بیانگر آن است که
قرض دادن باید به صورت نیکو انجام شود. نیکویی آن را می توان از چند جهت تصوّر کرد: 1. آبرومندانه باشد. 2. بی منّت باشد. 3. بدون چشم داشت به سود و بهره باشد. 4. برای خشنودی خدا باشد. 5. از روی میل و علاقه باشد.

---------------------------------------------------------------------------
آیه 20 سوره مزّمّل می خوانیم:
... وَ أَقِیمُوا الصَّلاهَ وَ آتُوا الزَّکاهَ وَ أَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً...:
و نماز را برپا دارید و زکات را ادا کنید و به خدا قرض الحسنه دهید.
در این آیه سه نکته قابل توجّه است؛ نخست اینکه: قرض الحسنه، بعد از نماز و زکات به عنوان سوّمین دستور ذکر شده که بیانگر اهمیّت آن است. دوم آنکه: قرض الحسنه قرض دادن به خداست. اشاره به اینکه گویی قرض دهنده با خدا معامله می کند و خداوند قرض او را می پذیرد. سوم اینکه: این اصل مقدّس مانند نماز و زکات، باید در سطح وسیع و همگانی انجام شود. لذا در آیه فوق با واژه جمع، به عموم مردم از زن و مرد، خطاب شده است.
=====================
در کتاب وسائل الشّیعه که از منابع فقه شیعه است و محور استنباط و اجتهاد مجتهدان تشیّع می باشد، در جلد سیزده، 134 روایت در «ابواب الدَّیْن» درباره قرض و پاداش و احکام آن ذکر شده است.

امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود:
مکتوبٌ علی الجنّه: الصدقه بعشر، و القرض بثمانیه عشر، و انما صار القرض افضل من الصّدقه لانّ المستقرض لا یستقرض الا من حاجهٍ، و قد یطلب الصدقه من لا یحتاج الیها:
بر در بهشت نوشته شده: پاداش صدقه ده برابر، ولی پاداش قرض، هیجده برابر است. آنگاه فرمود: پاداش قرض از این رو بر پاداش صدقه بیشتر است که قرض گیرنده جز از روی نیاز قرض نمی گیرد، ولی صدقه گیرنده گاهی با اینکه نیاز ندارد، صدقه می گیرد.
=====================
با توجه به اهمیت قرض الحسنه و همچنین نامگذاری امسال توسط امام خامنه ای به سال(اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی) بر ان شدیم تا در حد توان خود قدمی در این مسیر برداریم.
===============

1-نام صندوق:

2-مدت فعالیت:از تاریخ...............................بمدت نامحدود

3-ارکان صندوق:

الف-هیئت مدیره
ب-بازرس
ج-خادم
د-ناظر شرعی
ذ-مجمع عمومی

4-هر فرد مایل به عضویت باید ورودی مبلغ...................................نقدآ پرداخت کند و ماهیانه.............به صورت نقدی بپردازد.

الف-نحوه پرداخت ماهیانه:
واریز به شماره حساب........................................................................................................و نگه داری فیش پرداختی و تحویل ان به صندوق دار که یکی از اعضای هیئت مدیره میباشد در جلسات مجمع
ب-در هر جلسه ی مجمع فیش ها جمع اوری و توسط 2نفر از هیئت مدیره و 5 نفر از اعضای عادی و 2 بازرس مورد بررسی و ثبت در دفتر قرار میگیرند.
ج-اگر فردی 2ماه مبلغ ماهیانه ی خود را ندهد(نداده) از صندوق اخراج میشود و نحوه ی تسویه حساب در بندهای بعدی می اید.(بند مربوط به تسویه حسابِ انصراف دهنده)...البته این تصمیم را هیئت مدیره میگیرند.
د-اگر بعد از جمع اوری فیش ها فرد یا افرادی مبلغِ 3ماه و بیشتر را نپرداخته باشند ،اگر عدم پرداخت بدون دلیلی موجه و بدون اطلاعِ هیئت مدیره بوده اخراج او(آنها)مسجّل میباشد.در غیر اینصورت تصمیم با همه ی اعضای هیئت مدیره میباشد که میتوانند از او تعهد بگیرند و و تذکر دهند یا اخراج کنند و...
ذ-(مسلم است نپرداختن مبلغ ورودی موجب ملغی شدن عضویت فرد میشود)

5-5نفر هیئت مدیره+3 نفر بازرس+یک خادم+یک ناظر شرعی+یک مسول وبلاگ

6-اگر عضوی خواهان انصراف است باید در خواست خود را به صورت کتبی به هیئت مدیره تحویل دهد.هیئت مدیره ظرفِ مدتِ 15 روز با رای 3 نفراز هیئت مدیره و مشاوره ی با 5 نفر از اعضای عادی،تصمیم لازم را میگیرند(توجه:مدت و نحوه ی تسویه حساب و موارد مربوط به ان کاملا در اختیار هیئت مدیره است.

7-نحوه وام دادن وقوانین ان:

الف-با در خواست وام افرادی موافقت میشود که داری شرایط مربوطه که در ذیل می اید باشند و علاوه بر ان در پرداختِ ماهیانه خوش حساب بوده اند!.
ب- شرایط کسی که میتواند وام بگیرد(در خواست دریافت مبلغ کند)
پرداختِ مبلغ به عنوان کمک و رفع نیاز اساسیِ اعضا امکان پذیر است :
مانندِ: ازدواج یکی از اعضا+مخارج مربوط به تولد فرزند یکی از اعضا+خرید یا اجاره ی منزل یکی از اعضا+بیماری ناگهانی و دشوار برای یکی از اعضا یا همسر و فرزندش یا برادر و خواهر یا پدر و مادرش و مشکلاتی مهم و اساسی در این حد.
ج-تشخیص اینکه فرد درخواست کننده ،مشمول دریافت شود یا نه،بر عهده ی 4 نفر از اعضای هیئت مدیره است.مسول بررسی صحت گفته ی در خواست کننده علاوه بر تلاش اعضای هیئت مدیره بر عهده ی مستقیم (خادم)یا فردی است که از طرف خادم مسول بررسی است.
د-در صورت موافقت با پرداخت مبلغ به عضو مذکور، فرد درخواست کننده باید :
1- فرم مورد نظر را پرکند(علت و مبلغ مورد نیاز)
2-دو یا یک نفر از اعضای هیئت مدیره+4 نفر از اعضای عادی را باید حتما به عنوان ضامن و متعهد خود برای برگرداندن مبلغ مشخص کند و نام و امضای انان را در فرم درج نماید.
توجه:اگر وام گیرنده نتواند و یا نخواهد!مبلغ را برگرداند افرادی که ضامن شده اند،متعهد به پرداخت مبلغ از طرف خود به صندوق در زمان حداکثر 10 روز هستند.
الف)فرد در خواست کننده ی وام بعد از دریافت آن باید طبق موافقتی که در فرم درج شده است، مبلغ را ماهیانه بپردازد و این در کنار پرداخت ماهیانه ی پولی است که باید ان را نیز با نظم بپردازد.(مقدار اقساط برای پرداخت وام طبق تعهدی است که وام گیرنده با هیئت مدیره کرده است و این مقدار میتواند بعد از درخواست وام گیرنده با ارائه ی دلیل تغییر کند)
ب)فرد باید مبلغ دریافت کرده را در موضوعی که در فرم به عنوان نیاز خود به وام مطرح کرد،مصرف کند در غیر این صورت به خاطر انجام تخلف اخراج و مبلغ ظرف کم تر از یک ماه با تمهیداتی که هیئت مدیره می اندیشند ،به صندوق بازگردانده میشود.


تذکراتی مهم:
اولا:تعلل در پرداخت بدهی ممنوع است:
رسول خدا(ص) همان گونه که طلبکار را تشویق به صبر میکند، بدهکار را نیز از تعلل در پرداخت بدهیاش نهی میفرمودند، ایشان تعلل ورزیدن توانگر در پرداخت بدهی¬اش را ظلم دانسته و میفرمودند: «اگر کسی بتواند حق کسی را بپردازد و تعلل ورزد هر روز که بگذرد، گناه باجگیر برایش نوشته میشود....بر طبق این دستور، فردی که در پرداخت تعلل کند اخراج و مواخذه ی او باید با جدیت پیگیری شود.
دومآ:ترغیب به یاد داشت کردن بدهکاریها:
رسول خدا(ص) یادداشت نکردن وام مدت¬ دار به دیگران را مانع استجابت دعای طلبکار دانسته فرمودند: چند گروهند که دعاهایشان مستجاب نمیشود؛ از جملة این گروهها کسانی هستند که وام مدت دار از کسی میگیرند؛ اما آن را یادداشت نکرده، برای آن شاهدی نمیگیرند.از این بخش به اهمیت تهیه اسناد و امضا ها. ,...مربوط به این موضوع مشخص میشود.پس دقت لازم را باید انجام داد.
سومآ:مهلت دادن به بدهکار تنگدست:
رسول خدا(ص) پیوسته بر رعایت بدهکاران تنگدست تأکید میکردند.ایشان میفرمودند: «هر که به تنگدستی مهلت دهد خداوند در روزی که هیچ سایهای جز سایه او نیست، وی را در سایه خود درآورد..بر طبق این ماده اگر فرد سخت تنگدست است و مشکلی در پرداخت قرض برایش ایجاد شده ،هیئت مدیره باید تمهیدات لازم را بیاندیشد تا این دستور نبوی اجرا گردد.هرچند این کار باید با دقت صورت گیرد تا جلوی سو استفاده و ضرر به صندوق ،سد شود.

8-تهیه فرم های مختلف بر عهده ی خادم و اعضای هیئت مدیره است.

9-جلسات مجمع:

الف)با حضور اکثر اعضا و حداقل 2 نفر از هیئت مدیره انجام میگیرد.
ب)عدم حضور اعضا بدون عذر موجه(مهم)جایز نیست.
ج)منشی باید تمام مصوبات مجلس را با تاریخ و درج نام و امضای حاضران و درج نام غائبین یادداشت کند.
د)تصمیمات اتخاذ شده ی مجمع برای کلیه ی اعضا اعم از غائب و حاضر نافذ و معتبر است.
ذ)زمان برگزاری حداقل سالی دوبار (بخصوص ایام نوروز و تابستان و..)میباشد.
ر)در اول هر جلسه خواندن دسته جمعی صلوات خاصه ی امام رضا (ع) انجام می گیرد.

10-هیئت مدیره

الف)5 نفر هستند.
یک نفر رئیس هیئت(رئیس هیئت محورو برنامه ریز اصلی میباشد)
یک نفر نائب رئیس
یک نفر منشی که در تهیه ی صورتجلسه و مسائل نوشتاری همکاری میکند.
یک نفر میتواند از مدارک نگه داری کند(این مسولیت میتواند بر عهده ی هر یک از هیئت مدیره باشد)
ب)تعدادی از وظایف هیئت مدیره:
دعوت مجامع عمومی-اجرای مواد اساسنامه و تصمیمات مجمع عمومی و سایر مقدمات و مسولیت ها.-جمع اوری طرح ها و برنامه های جدید و ارائه ی ان به مجمع برای تصمیم گیری.
ذ)اعضای هیئت مدیره نماینده قانونی صندوق میباشد(در مسائل قانونی مختلف)
ر)رسیدگی بر مخارج جاری صندوق و حسابها و ارائه ی گزارش از این موارد به بازرسان
ز)اعضای هیئت مدیره میتوانند به طور جدا جلسه ای جداگانه بگیرند و این جلسه و تصمیمات ان با حضور 3 نفر از اعضای هیئت مدیره رسمی است.اعضا باید تصمیمات را طبق اساسنامه بگیرند.اگر نیاز به تغییری در اساسنامه است موضوع باید حتما در مجمع مطرح گردد و بعد از رای گیری تغییر صورت گیرد.
اعضای هیئت موظف به ارائه ی عملکرد خود به صورت کامل در جلسات مجمع هستند.
خ)امضای نهایی برای دادن وام به فرد مشمول بر عهده ی 3 نفر از هیئت مدیره است.این امضا باید در پایان فرم درج گردد.
ذ)اعضای هیئت موظف به انجام وظایفی است که در اساسنامه مستقیما یا غیر مستقیم بر عهده ی او میباشد.

11-وظایف بازرس:

الف: رسیدگی به شکایات مستقیم اعضا یا شکایات و انتقاداتی که از سوی خادم به او می شود.
ب: نظارت بر وبلاگ صندوق.
ج: نظارت بر امور صندوق با توجه به مقررات و قوانین اساسنامه با همکاری هیئت مدیره.
د:بررسی حساب ها،دفاتر و اسناد و اعلام نظر در جلسات عمومی
-تبصره :بازرس می تواند در جلسات هیئت مدیره شرکت کند ولی حق دخالت مستقیم و حق رای در ان جلسه را ندارد.
تبصره 2:افراد بازرس 3 نفر و با رای گیری در مجمع معین می شوند.
تبصره 3: در صورت مشاهده ی تخلف در امور صندوق بازرسان موظفند مراتب را کتبا به هیئت مدیره اعلام کنند و اگر از طرف هیئت مدیره کوتاهی صورت گرفت موارد را در جلسه عمومی مطرح کند و اگر تشکیل جلسه ممکن نبود مراتب را به هر صورت به اعضای عادی برساند.
تبصره 4:در صورت مشاهده و تشخیص ارتکاب هر نوع تخلف از سوی هیئت مدیره (مساحمه کاری،کار برخلاف اساسنامه و ...)مراتب را به مجمع عمومی گزارش دهند.
تبصره 5:در صورت تخلف بازرس بعد بررسی تا جلسه مجمع هیئت مدیره فرد دیگری را موقتا به جای او معین می کند.
تبصره 6:خادم می تواند به خاطر عدم تحرک لازم بازرسان به آنان تذکر دهدو اگرمورد مهم بودموضوع را به هیئت مدیره ارجاع دهد.
****توجه****تمام وظایفی که در اساسنامه مستقیم یا غیر مستقیم بر عهده ی بازرسان است باید انجام دهند.

12:انصراف یکی ار اعضای هیئت مدیره بعد از تحویل تقاضای کتبی به اعضای دیگر و بررسی ان از سوی اعضا امکان پذیر است.کم ترین تعداد هیئت مدیره 3نفر می باشد یعنی اگر تعداد به هر دلیلی 3 نفر بود هیچ یک حق انصراف ندارد.

13-انصراف یکی از بازرسان نیاز به طرح ان در مجمع عمومی است تا بازرس جدید با رای گیری مشخص شود کم ترین تعداد بازرسان 2 نفر می باشد یعنی اگر تعدا به هر دلیلی 2 نفر بود هیچ یک حق انصراف ندارد.

***توجه***استعفای هر یک از اعضای هیئت مدیره و بازرسان تا تعیین عضو جدید،رفع مسولیت نسبت به وظایفی که به وی محول شده بودنخواهد گردید.

14-چگونگی ورود فرد جدید:هیئت مدیره با ترتیب یک جلسه و بررسی مبالغی که او باید بپردازد و تفهیم قوانین به داوطلب و امضای اساسنامه توسط او می تواند او را بپذیرد هر چند این موضوع باید با مشورت 5 نفر از اعضای عادی و مشاوره ی خصوصی با خادم صورت گیرد.

15-وظایف خادم:

الف)تعیین زمان و مکان جلسات مجمع با مشورت اعضا
ب)ایجاد ارتباط میان اعضا
ج)بررسی عملکرد بازرس
د)تذکر شفاهی و کتبی به عضو های بد حساب
ذ)رساندن انتقادات،پیشنهادات و شکایات به هیئت مدیره و بازرسان
ر) تبلیغ
ز)ساخت وبلاگ برای صندوق توسط خودش یا کسی که او معین می کند.
ژ) انجام وظافی که در اساسنامه مستقیم یا غیر مستقیم بر عهده خادم است را باید انجام دهد.
توجه:خادم به مدت 2 سال با مشورت تمام اعضا انتخاب میشود وی حق انصراف ندارد مگر دلیل موجه ای داشته باشد.

16- ناظر شرعی:

وی مسئول است تا تمام عملکرد های مالی (نظیر:وام دادن،مسائل مربوط به سود و سرمایه گذاری و ... )رابر اساس شرع مقدس و قوانین بانکی و اقتصادی نظام جمهوری اسلامی ایران کنترل و تنظیم کند.او باید در این بخش از مراجع استفتا بگیرد و قوانین موجود را بررسی کند اهمیت این کار به حدی است که اگر وی در هر بخشی با دلیل عملی را مغایر با شرع یا قانون دانست باید تذکر دهد و اگر هر فرد یا افرادی نپذیرند با تشکیل فوری مجمع و یا اگاهی دادن به تمام اعضا افراد متخلف را اخراج کند و خسارات را از انان بگیرد.ناظر شرعی با مشورت تمام اعضا برای 2 سال انتخاب می شود و بررسی عملکرد او بر عهده ی بازرس می باشد. ناظر شرعی حق انصراف را ندارد مگر در مواقع بسیار حساس که باید فرد دیگری تعیین شود.
یکی از وظایف مهم ناظر شرعی بررسی مسائل خمس صندوق میباشد.

17ااگر نیاز به تغییری در اساسنامه است موضوع باید حتما در مجمع مطرح گردد و بعد از رای گیری تغییر صورت گیر.(وجود ناظر شرعی مشمول تغییر نمیباشد)

18-نام وبلاگ باید بعد از ساخت به همگان اعلام شود.و در آن مسائل عمومی صندوق درج میشود.

اینجانب................................................فرزند............................بعد از مطالعه ی دقیق مطالب اساسنامه،آنهارا پذیرفته ام و متعهد به اجرای آن هستم.

امضا......................................... اثر انگشت(اجباری)..............................................

--------------------------

تغییر در اساسنامه در جلسه 9 فروردین 94   بعد رای گیریی تایید شد .اساسنامه جدید  در دست تهیه است .